Tuin – Gert Hengelaar

30 juli 202430 juli 2024

Het ene jaar is het andere niet…

…in de tuin. Het ene jaar is het te droog en het andere jaar is het te nat. Soms eten de muizen de tarwe op, dan weer zijn de duiven over actief. De vakantieplanning is ook ieder jaar weer anders…. Maar mooi blijft het.

Toen we nog werkten gingen we met de meute op vakantie. Nu als pensionados zijn we voor het tweede jaar op rij in juni op vakantie geweest. Dat is best wel handig. In mei heb je veel werk met zaaien en planten. Er is in juni nog een beperkte opbrengst, het onkruid groeit nog niet te hard. Wanneer je in juli gaat, dan mis je allerlei opbrengst en het onderhoud is veel moeilijker. Ik zie nu mensen terug komen van vakantie en de tuin is volledig overwoekerd. Die moeten dan aan de bak. Wij kunnen het nu aardig bijhouden.

Dit jaar hebben we onze kas in gebruik genomen. Eigen ontwerp. De kas mag niet hoger zijn da; 150 cm en ik ben 175. Dus heb ik het midden stuk dertig centimeter uitgegraven. Kan ik er toch in staan. Het meest geavanceerde is wel de watervoorziening. De regen van het dakje wordt opgevangen in een ton en met een pompje op zonne-energie de kas ingepompt. En dat voor nog geen honderd euro. Wat ik helemaal mooi vind, is dat hij automatisch pompt als het te donker wordt of weer licht wordt. Dus twee keer per dag watertoevoer van een paar minuten. Ook het aantal minuten kun je instellen. (Klik hier voor dat systeem)

Uiteindelijk gaat het natuurlijk om de opbrengst, zou je denken. Dat is helemaal niet zo. Je kunt nergens goedkoper boontjes kopen dan in de supermarkt. Maar het gaat om het gevoel. Dat je daar zit bij zonsondergang en de muizen voorbij sjezen en het windstil is en je de paarden achter je hoort blazen en de kleuren en geuren die voorbijkomen. Niet in een foto te vatten.

Ieder jaar weer denk ik: mooier wordt het niet!

30 juli 2024

13 juli 202313 juli 2023

Hou het klein

Ooit heb ik een afstudeer scriptie gemaakt over het boek van E.F. Schumacher met de titel “”Hou het klein!”. Het boek is een pleidooi voor een duurzame economie en korte lijnen als het gaat om gebruik van grondstoffen en de consumptie daarvan. Geen bananen eten in Europa, groente eten op het moment dat de groente rijp is, op vakantie gaan in de buurt waar je bent, etc. Niets in onze economie helpt daar nog aan herinneren. De computer waarmee ik dit blog tik, bevat onderdelen uit alle werelddelen, de plaats waar ik mijn blog’s opsla is mij totaal onbekend en het graan van het brood dat ik normaal gesproken eet komt of uit Frankrijk of uit de Oekraïne. Graan uit Nederland heeft onvoldoende bakkwaliteiten, zeggen ‘de mensen’.

Vandaag heb ik mijn eerste broodje gemaakt van graan dat ik zelf verbouwd heb in Schaarsbergen. Ik zou Schaarsbergen’s bruin en Schaarsbergen’s vijgenbrood willen noemen. Omdat ik alleen volkorenmeel heb, bestaat de helft van het brood uit bloem dat ik op de Klarendalse molen heb gekocht. De andere helft is dus graan uit Schaarsbergen, gemalen met een KitchenAid graanmolen, samengesteld uit onderdelen die overal in de wereld zijn gefabriceerd. Het is wat…. Maar gelukkig: ik weet dat de tarwe is gezaaid in oktober 2020 op onze tuin in Schaarsbergen en geoogst in juli 2021.

Zojuist lekker warm een kapje bruin met hagelslag gegeten en een plakje bruin met kaas en een kapje vijgen met alleen een beetje boter. Brood dat net uit de oven komt is heerlijk en dit brood doet er niet voor onder!! Het smaakte echt goed!!

Hieronder een paar foto’s van het proces:

Arnhem, 13 juli 2023

29 juni 202329 juni 2023

Graan op de tuin

Op onze tuin in Schaarsbergen verbouwen we allerlei soorten graan. Voor productie van brood heb ik nu drie jaar wintertarwe van Vreeken’s Zaden uit Dordrecht. Van het Nederlands Openluchtmuseum heb ik vorig jaar een paar soorten oude granen gekregen. Die heb ik in najaar gezaaid en gisteren stonden ze er zo bij:

En verder heb ik nog wat andere graansoorten: of omdat ze mooi zijn, of om op te eten.

Brood vandaag gebakken. Links een fijn volkoren brood en rechts een noten vijgen brood

Arnhem, 29 juni 2023

8 november 20229 november 2022

Contrast

Afgelopen vrijdag verscheen in Trouw een fotoreportage van Kadir van Lohuizen met tekst van Lukas van der Storm over de voedselindustrie van Nederland onder de titel “De Voedsel BV”. Gisteravond was er een TV uitzending van VPRO’s Tegenlicht met hetzelfde onderwerp.

Van Lohuizen maakt altijd reportages vanuit het buitenland. Hij maakte iconische foto’s in onder andere Afrika en Azië over afval, de zeespiegelstijging en noem maar op. Veel is op Google te vinden. Geweldige foto’s. Door corona kon hij het land niet uit, dus bedacht hij iets in Nederland. Prachtige beelden, waarvan je wel wist dat ze bestonden, maar nog nooit in het – bijna – echt had gezien.

Hoe groot en immens deze industrie is en hoe ver weg deze staat van de “gewone” man kun je je niet voorstellen. Echt gaan kijken.

En dan ben ik met mijn moestuintje bezig. Leuk werk. Midden augustus heb ik de tarwe van 2022 gedorst. In juni had ik de tarwe geoogst. 3 oktober heb ik de nieuwe wintertarwe gezaaid. In die zin loop ik redelijk synchroon met Oekraïne, waar ze waar mogelijk, ook de tarwe voor volgend jaar al hebben gezaaid. De tarwe is al boven de grond en ergens tweede helft juli volgend jaar hoop ik 5 kilo tarwe te oogsten. Toch mooi 10 broden.

Mijn nieuwe project is echter veel leuker. Ik kreeg van iemand het boek “Oude granen, nieuw brood. ” Het is een prachtig boek over allerlei verschillende graanprojecten. Kleinschalig en prachtig vormgegeven. Totaal anders dan Kadir van Lohuizen. Het boek beschrijft allemaal oude granen en waar ze nog verbouwd worden. Het laat zien wat je er mee kunt doen en waar ze voor gebruikt kunnen worden. Dat leek mij ook leuk. Via een contact bij de molen heb ik van iemand allerlei oude granen gekregen, zoals riswiet, eenkoorn, spelt en emmer. Dertien rijtjes heb ik op 27 oktober gezaaid en gisteren zag ik dat ze boven de grond waren gekomen. Met de wintertarwe meegerekend, heb ik nu 7 soorten graan op de tuin. Daar komt nog teff en boekweit bij in het voorjaar. Dat kun je nu nog niet zaaien.

Wat doe je er mee, hoor ik vragen. Dat weet ik nog niet. Het is niet voor de muizen. Malen heeft geen zin. Vermeerderen wel. Wat ik uiteindelijk wil over twee jaar is een zodanige hoeveelheid van ieder soort, dat ik er kleine veldjes bij een molen van kan maken. Heeft het nut? Educatief kan het zijn, maar daar houdt het mee op. Leuk is het wel!

Zoiets kun je doen, wanneer je met pensioen bent….

8 november 2022

8 augustus 20228 augustus 2022

Tarwe dorsen

Tarwe dorsen kan met een combine, wanneer je een paar hectare hebt of een nog grotere combine, wanneer je zoals in de Oekraïne een landerij hebt ter grootte van de provincie Noord Brabant. Ik heb 4 m²tarwe geoogst en dat moet gedorst, schoongemaakt en gemalen. Dat malen is (nog) geen probleem, maar dat dorsen en schoonmaken wel.

Uit 2020 heb ik 750 gram tarwe overgehouden en over 2021 2.750 gram tarwe. Dat heb ik met de hand gedorst en met een wanmolen een beetje schoongemaakt. Maar ik vind het nog niet schoon genoeg om te malen. Zie foto boven dit blog. Over 2022 heb ik naar schatting 5 tot 10 kilo tarwe. Die wil ik niet met de hand dorsen. Dus ik ben op zoek naar iemand die mij kan helpen met het los maken van de aar tot aan het verzamelen van schone tarwe. Wie weet zoiets. Mail me op gert.hengelaar@gmail.com. Met de wanmolen die ik heb, wordt het wel minder stoffig, maar nog niet schoon genoeg.

Maar ik vind het nog niet schoon genoeg om te malen. Zie foto boven dit blog. Over 2022 heb ik naar schatting 5 tot 10 kilo tarwe. Die wil ik niet met de hand dorsen. Dus ik ben op zoek naar iemand die mij kan helpen met het los maken van de aar tot aan het verzamelen van schone tarwe. Wie weet zoiets. Mail me op gert.hengelaar@gmail.com. Met de wanmolen die ik heb, wordt het wel minder stoffig, maar nog niet schoon genoeg.

Hier onder wat foto’s van de tarwe die ik in 2020 heb verbouwd en geoogst.

Het bijna rijpe tarweveld, begin juli 2022

8 augustus 2022

30 maart 20221 april 2022

Anneke sings Kate (2)

Soms verheug je je op iets en heb je hoge verwachtingen. Een beetje gespannen ben ik dan. Vanavond had ik dat. Na een heerlijke dag spitten, kijken naar “Dwars door Vlaanderen” en het maken van een lekkere Conimex maaltijd met een eigen touch, toog ik, met met wie ik ben, naar Apeldoorn. Eigenlijk kon mijn dag al niet meer stuk. Het voorjaar hangt in de lucht ook al gaat het morgen sneeuwen. Zondag is de Ronde. Ik ben gek op de Ronde van Vlaanderen. Deze dagen komt alles bij elkaar. Er is een nieuw begin.

De grond ligt grotendeels braak, maar wel klaar voor een nieuw seizoen. De knoppen komen al uit de bomen. Die moeten nog even worden beschermd, want nachtvorst… En we hebben al heerlijk buiten gezeten, zelfs op een terras.

En dan zingt Anneke Kate. Anneke bestaat, de muziek van Kate Bush bestaat, maar toch ontstaat er iets nieuws. Iets wat voelt als het voorjaar. Een intiem theaterconcert met vlotte, swingende en intieme nummers. Nummers die ik deels kende, maar deels ook niet. Mooi is het daarom dat Anneke af en toe een korte toelichting geeft. Dan weet je ook nog waarover het gaat, Gelukkig niet te uitgebreid, want ik hou meer van muziek die voor zich spreekt. Anneke zingt in een vrolijke blouse. Haar stem past bij Kate.

Ik vroeg me af: zou Kate komen, wanneer ze in Engeland in de buurt speelt. En: zou dit concert passen als sta-concert. Over de eerste vraag kan ik geen zinnig woord zeggen, maar ik zou dit concert weleens in een popzaal willen zien. Lekker meebewegen met de muziek, biertje in de hand en genieten van de mooie klanken die ook deze band produceerde.

Was er een hoogtepunt? Ja, meerdere… Spanning op de drum, spanning op de gitaar en de piano. Voor mij was toch het ingetogene het mooist. En dan moet ik mezelf tegenspreken: voor dat ingetogene en de nuance biedt het theater de beste omgeving.

Anneke zingt Kate was een heerlijke avond.

30 maart 2022

5 augustus 20215 augustus 2021

Kardoen (2)

Kardoen met vlinder, bij en hommel op 4 augustus 2021

Daar gaat de vlinder naar elders op 4 augustus 2021

5 augustus 2021

17 februari 202121 februari 2021

Het begin is er….

Nog geen week geleden lag er nog een dikke laag sneeuw. Alles was bedekt en het zag er maagdelijk wit uit. Nu vandaag is het groen en zwart. De vogels fluiten. De lente is in aantocht. Het kan natuurlijk nog wel weer gaan vriezen, maar min tien verwacht niemand meer.

Als proef heb ik twee kruiwagens met compost geoogst. Zo mag je dat wel noemen, vind ik. Je gooit het loof en andere zaken op een bult, spit het een keer om en twee jaar later heb je mooie zwarte grond. Stof zijt gij en tot stof…. etc.

Komend weekend maar eens aan de slag. Het wordt 17 graden, dus dan kan het luie zweet er weer uit.

17 februari 2021

31 december 202031 december 2020

31 december 2020 – Tarwe, een nieuw begin

Met wie ik ben maakte gisteren deze foto op de tuin. De foto symboliseert de overgang van oud naar nieuw. onder het kleed zie je groen gras. Dat is wintertarwe. Gezaaid in november en het wordt geoogst eind juni. Nu ligt het onder het kleed, omdat het beschermt moest worden tegen te muizen. Die vinden tarwe heerlijk, wanneer het als zaad in de grond ligt. Trouwens ook als het rijp is. Zij bepalen deze zomer wanneer ik de tarwe ga oogsten.

Wie weet maak ik komend jaar mijn eerste brood.

31 december 2020

19 november 202019 november 2020

18 november 2020 – Winterklaar? Wintertarwe!

Wat er nu nog staat zijn eigenlijk allemaal groenbemesters, behalve prei, spruitjes en boerenkool. Nogal Hollands. Van de groenbemesters heb ik geen verstand. Met wie ik ben is daarvoor verantwoordelijk. Met uitzondering van de wintertarwe. De asperges, de kardoen en artisjok zijn beschermd tegen vorst met stro van de deze zomer geoogste tarwe

Wintertarwe is eigenlijk geen groenbemester. Dat laat ik volgend jaar doorgroeien en als de muizen het willen, ga ik er ook wat van oogsten. We gaan het zien. Ik heb de tarwe gezaaid en daarover heen een ongediertedoek gedaan. De muizen kunnen er nu misschien niet bij. Die gezaaide tarwe korrels vinden ze heerlijk en daar blijft niets van over wanneer je er niets aan doet.

19 november 2020